แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1
กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ วิชาฟิสิกส์ 1 รหัสวิชา ว31201 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่
4
หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เรื่อง ธรรมชาติของวิชาฟิสิกส์
เวลา 8 ชั่วโมง
แผนการเรียนรู้ที่ 1 เรื่อง ปรากฎการณ์ธรรมชาติ
เวลา 2 ชั่วโมง
สอนวันที่...............เดือน.......................................พ.ศ.
2558 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา
2558
มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด
มาตรฐาน
ว 8.1 ใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์และจิตวิทยาศาสตร์
ในการสืบเสาะหาความรู้
การแก้ปัญหา รู้ว่าปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่เกิดขึ้นส่วนใหญ่มีรูปแบบที่แน่นอน สามารถอธิบายและตรวจสอบได้ ภายใต้ข้อมูลและเครื่องมือที่มีอยู่ในช่วงเวลานั้นๆ เข้าใจว่า วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี สังคม และสิ่งแวดล้อม มีความเกี่ยวข้องสัมพันธ์กัน
การแก้ปัญหา รู้ว่าปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่เกิดขึ้นส่วนใหญ่มีรูปแบบที่แน่นอน สามารถอธิบายและตรวจสอบได้ ภายใต้ข้อมูลและเครื่องมือที่มีอยู่ในช่วงเวลานั้นๆ เข้าใจว่า วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี สังคม และสิ่งแวดล้อม มีความเกี่ยวข้องสัมพันธ์กัน
จุดประสงค์การเรียนรู้
1. อธิบายขั้นตอนการแสวงหาความรู้ทางวิทยาศาสตร์ได้
(K)
2. บอกความหมาย
ระบุสาขาและขอบเขตของวิชาฟิสิกส์ได้ (P)
3. แก้ปัญหาที่พบด้วยการมีทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
(A)
ด้านความรู้
(K)
-
อธิบายปรากฎการณ์ธรรมชาติได้
-
ถ่ายทอดความรู้ให้แก่เพื่อนในชั้นเรียนได้
ด้านทักษะกระบวนการ
(P)
-
แบ่งแยกขอบเขตของวิชาฟิสิกส์ได้
-
สื่อสารและสื่อความหมายได้
-
นำเสนอข้อมูลได้
ด้านจิตวิทยาศาสตร์
(A)
-
มีความสนใจใฝ่รู้ทางด้านวิทยาศาสตร์
-
มีความสงสัยและกระตือรือร้นที่จะหาคำตอบ
สาระการเรียนรู้ ฟิสิกส์เป็นวิทยาศาสตร์แขนงหนึ่งที่ศึกษาหากฎต่าง ๆ
เพื่ออธิบายปรากฏการณ์ธรรมชาติ
จากการสังเกตและรวบรวมข้อมูลต่าง ๆ
จากการวัดปริมาณกายภาพด้วยเครื่องมือโดยตรงหรือทางอ้อมปริมาณที่วัดได้ประกอบด้วยค่าที่เป็นตัวเลขและหน่วยในระบบเอสไอ
สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน
1.
มีทักษะในการสื่อสาร
2.
มีทักษะนการคิดวิเคราะห์อย่างมีวิจารณญาณ
3.
มีทักษะในการแก้ปัญหา
4.
มีทักษะกระบวนการ
5.
มีทักษะในการใช้เทคโนโลยีเนื้อหา
คุณลักษณะอันพึงประสงค์
1.
ซื่อสัตย์
สุจริต
2.
มีวินัย
3.
ใฝ่เรียนรู้
4.
มุ่งมั่นในการงาน
กิจกรรมการเรียนรู้
1.
ขั้นนำ
1. ครูเปิดประเด็นและร่วมกันอภิปราย
โดยใช้คำถามเกี่ยวกับการเกิดปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ เช่น ฝนตก ฟ้าร้อง ฟ้าผ่า
แผ่นดินไหว ภูเขาไฟระเบิด การเกิดคลื่นสึนามิ ฯลฯ ว่าสิ่งเหล่านี้ เกิดจากสาเหตุใด
2.
ครูชี้ให้นักเรียนเห็นว่า ในสมัยโบราณ มนุษย์จะมีความเชื่อว่า
ปรากฏการณ์ทางธรรมขาติเหล่านี้ เกิดจากการกระทำของเทพเจ้า หรือภูตผีปีศาจ
แต่ต่อมาเมื่อมีการสังเกตและบันทึกข้อมูลอย่างมีหลักเกณฑ์
จึงเกิดการพัฒนาความรู้และสร้างเป็นองค์ความรู้ขึ้นมา
2.
ขั้นสอน
3. ครูนำอภิปรายกับนักเรียนเรื่องความซื่อสัตย์และตรงไปตรงมากับเรื่องการบันทึกข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ของนักวิทยาศาสตร์
ซึ่งช่วยให้นักวิทยาศาสตร์รุ่นต่อมาสามารถนำข้อมูลเหล่านั้นมาศึกษาต่อได้
4.
ครูนำนักเรียนอภิปรายและสรุปความหมายของวิทยาศาสตร์ธรรมชาติ ซึ่งมี 2 สาขา
คือ
วิทยาศาสตร์กายภาพและวิทยาศาสตร์ชีวภาพ และอธิบายวิธีการค้นหาความรู้ทางฟิสิกส์
ว่ามี
2
แนวทาง คือ (1) การสังเกต บันทึก ทดลอง
วิเคราะห์ข้อมูล และสรุปตั้งเป็นกฎต่างๆ และ (2)
การสร้างแบบจำลองทางความคิดอย่างมีเหตุผล
เพื่อตั้งเป็นทฤษฎี
5.
ครูให้ความหมายเกี่ยวกับ กฎและทฤษฎี
พร้อมทั้งชี้ให้นักเรียนเห็นข้อแตกต่างของกฎและทฤษฎีดังนี้
- กฎ คือ ข้อเท็จจริงทางวิทยาศาสตร์ ซึ่งพิสูจน์แล้วว่าเป็นจริงเสมอ
- ทฤษฎี คือ แบบจำลองทางความคิดอย่างมีเหตุผล
เพื่อใช้อธิบายปรากฏการณ์ต่างๆ ตามเงื่อนไขที่กำหนด
สามารถเปลี่ยนแปลงได้หากพิสูจน์ได้ว่าไม่จริง
6.
ครูอธิบายลักษณะของข้อมูลที่ได้จากการศึกษาฟิสิกส์ว่าแบ่งเป็น 2 ประเภท ดังนี้
- ข้อมูลเชิงคุณภาพ ได้จากการบรรยายสภาพสิ่งต่างๆ ตามการรับรู้ เช่น
การระบุลักษณะรูปทรง พื้นผิว สี กลิ่น รส เป็นต้น
- ข้อมูลเชิงปริมาณ ได้จากการวัดปริมาณต่างๆของระบบที่ศึกษา
โดยใช้เครื่องมือวัด ทำให้ได้ข้อมูลเชิงตัวเลข
7.
ครูนำนักเรียนอภิปรายและได้ข้อสรุปเกี่ยวกับฟิสิกส์ ดังนี้
- ฟิสิกส์ จัดเป็นวิทยาศาสตร์กายภาพ เน้นการศึกษาด้วยข้อมูลเชิงปริมาณ
อาศัยวิชาคณิตศาสตร์เป็นพื้นฐาน และไม่เน้นการนำความรู้ที่ได้รับไปประยุกต์ใช้
วิชาวิศวกรรมศาสตร์ คือ ศาสตร์ที่นำเอาหลักการทางฟิสิกส์ไปประยุกต์ใช้
บิดาวิชาฟิสิกส์แผนใหม่ คือ อัลเบิร์ต ไอสไตน์
8. ครูและนักเรียนช่วยกันอภิปรายจัดกลุ่มเป็นสาขาของฟิสิกส์ และความสัมพันธ์ของฟิสิกส์กับศาสตร์สาขาอื่นๆ
และชี้ให้นักเรียนเห็นว่า ข้อจำกัดของฟิสิกส์ขึ้นกับขีดจำกัดของการสังเกตและประสิทธิภาพของเครื่องมือวัด
9.
ครูเปิดโอกาสให้นักเรียนสอบถามเนื้อหาเรื่อง ธรรมชาติของฟิสิกส์
ว่ามีส่วนไหนที่ยังไม่เข้าใจและให้ความรู้เพิ่มเติมในส่วนนั้น
3. ขั้นสรุป
10. ครูสอบถามนักเรียนด้วยประเด็นต่างๆ ดังต่อไปนี้
10.1.
ขอบเขตของฟิสิกส์ขึ้นอยู่กับอะไร (ขีดจำกัดของการสังเกตและประสิทธิภาพของเครื่องมือวัด)
10.2. วิชาฟิสิกส์ต้องอาศัยศาสตร์หรือสาขาใดเป็นพื้นฐาน (วิชาคณิตศาสตร์)
10.3. ข้อแตกต่างของฟิสิกส์เชิงทฤษฎีและฟิสิกส์เชิงทดลอง คืออะไร (ฟิสิกส์เชิงทฤษฎีจะอาศัยจินตนาการในการสร้างแบบจำลองเพื่ออธิบายปรากฏการณ์ต่างๆ
แต่ฟิสิกส์เชิงทดลองจะอาศัยการสังเกตและการวัดจากปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นจริง)
10.4. การศึกษาลักษณะการเคลื่อนที่ของวัตถุแบบต่างๆ
เป็นการศึกษาทางฟิสิกส์ในสาขาใด (กลศาสตร์)
10.5. การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างสสารและพลังงาน เป็นการศึกษาทางฟิสิกส์ในสาขาใด
(คลื่น)
10.6. การศึกษาโครงสร้างและธรรมชาติของอะตอม เป็นการศึกษาทางฟิสิกส์ในสาขาใด (ฟิสิกส์อะตอม)
11.
ครูมอบหมายให้นักเรียนไปศึกษาเนื้อหาเรื่อง ธรรมชาติของการวัด
ซึ่งจะเรียนในคาบเรียนต่อไปมาล่วงหน้าแล้วให้นักเรียนทำแบบฝึกเสริมประสบการณ์
สื่อ/อุปกรณ์/แหล่งเรียนรู้
1.
หนังสือเรียนรายวิชาฟิสิกส์เพิ่มเติม เล่ม 1 ของ สสวท.
2.
หนังสือภาพ การเกิดคลื่นสึนามิในประเทศไทย
3.
เอกสารประกอบการสอน/แบบฝึกเสริมประสบการณ์
การวัดและประเมินผล
การวัดผลประเมินผลด้าน
|
วิธีการวัด
|
เครื่องมือวัด
|
เกณฑ์การผ่าน
|
1. ด้านความรู้ความเข้าใจ
|
1.การสรุปความคิดรวบยอด/แบบฝึกเสริมประสบการณ์
|
แบบสรุปความคิดรวบยอด
ใบงานแบบฝึกเสริมประสบการณ์
|
ทำถูกต้องร้อยละ
70
ขึ้นไป
|
2.
ด้านทักษะกระบวนการ
|
สังเกตจากการปฏิบัติกิจกรรมในชั้นเรียน
|
แบบสังเกตพฤติกรรมการเรียนรู้
|
ได้คะแนนในระดับ
3 รายการขึ้นไป
|
3. ด้านจิตวิทยาศาสตร์
|
การสังเกตพฤติกรรมความสนใจและตั้งใจเรียน
|
แบบสังเกตพฤติกรรมความสนใจและตั้งใจเรียน
|
ได้คะแนนในระดับ 2 ขึ้นไป
|
ข้อเสนอแนะของผู้บริหารสถานศึกษา
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
ลงชื่อ..........................................................(ผู้บริหารสถานศึกษา)
(.........................................................)
.................../....................../.......................
บันทึกหลังการสอน
ผลการจัดการเรียนรู้
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
ปัญหา/อุปสรรค
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
แนวทางแก้ไข
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
ลงชื่อ..........................................................(ผู้สอน)
(.........................................................)
.................../....................../.......................
แบบฝึกเสริมประสบการณ์ เรื่อง ธรรมชาติของฟิสิกส์
ชื่อ.................................สกุล.................................ชั้น
ม.4 เลขที่............. รวม...............คะแนน
******************************************************************************
1) จงพิจารณาข้อความต่อไปนี้
A. ปรากฎการณ์ธรรมชาติคนในสมัยโบราณอธิบายว่าเป็นเหตุการณ์ที่เทพเจ้าและภูตผีเป็นผู้กระทำให้เกิด
B. วิชาฟิสิกส์มุ่งศึกษาปรากฏการณ์ธรรมชาติโดยไม่คำนึงถึงการนำไปประยุกต์
C. การสังเกต
การบันทึกข้อมูล การวิเคราะห์ข้อมูล ทำให้เกิดการพัฒนาความรู้
ข้อใดถูกต้อง
ก. A และ B ข. A และ C ค. B และ C ง. A B และ C
2) จงพิจารณาข้อความต่อไปนี้
A.
ความซื่อสัตย์ตรงไปตรงมา
B.
ความเอื้อเฟื้อ เผื่อแผ่ โอบอ้อมอารี
C.
ความมั่นใจในตัวเอง
ข้อใดคือลักษณะนิสัยที่ดีของนักวิทยาศาสตร์
ก. A ข. A
และ B ค.
B และ C ง. A B และ C
3) ข้อใดมิใช่หลักสำคัญสำหรับการบันทึกข้อมูลทางวิทยาศาสตร์
ก. บันทึกวิธีการที่ใช้ในการสังเกตปรากฏการณ์ธรรมชาติ
ข. บันทึกตัวแปรต่างๆที่จำเป็นในขณะทำการสังเกตเหตุการณ์
ค. ใช้สมุดบันทึกที่จัดเตรียมไว้อย่างดี
ง. บันทึกข้อมูลด้วยความรอบคอบและซื่อสัตย์
4)
จากการสร้างแบบจำลองทางความคิดอย่างมีเหตุผล
สามารถนำไปอธิบายปรากฏการณ์ต่างๆ
ได้อย่างดีสอดคล้องกับข้อมูลที่ได้ จากการทดลองเป็นวิธีหนึ่งซึ่งนำไปสู่
ก. สมมุติฐาน ข. ทฤษฎี ค. กฎเกณฑ์ ง. ระเบียบที่ยึดถือปฏิบัติ
5) ข้อใดต่อไปนี้ถูกต้อง
ก. วิชาฟิสิกส์อยู่ในสาขาวิชาวิทยาศาสตร์กายภาพที่ศึกษาเน้นในเชิงคุณภาพ
ข. เทคโนโลยีจะพัฒนาตามหลักการพัฒนาวิชาฟิสิกส์เสมอ
ค. การสื่อสารโดยใช้ทัศนสัญญาณของทหารเรือจำเป็นต้องใช้วิชาฟิสิกส์
ง. วิชาฟิสิกส์ไม่เน้นการนำไปประยุกต์
***************************************************************
เฉลย
1) ง. 2) ก. 3) ค. 4) ข. 5) ง.
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น